1
00:00:05,160 --> 00:00:06,400
Wolność wyrażania poglądów,

2
00:00:06,600 --> 00:00:08,214
wolność słowa,

3
00:00:08,314 --> 00:00:10,920
swoboda, by wierzyć w to,
w co się chce wierzyć

4
00:00:11,120 --> 00:00:13,186
i swoboda dostępu
do informacji

5
00:00:13,314 --> 00:00:16,600
to fundamentalne zasady
w Unii Europejskiej.

6
00:00:16,800 --> 00:00:18,320
Dziś w "Punkcie widzenia"

7
00:00:18,520 --> 00:00:21,188
porozmawiamy o sprawie
Pablo Haséla,

8
00:00:21,388 --> 00:00:24,000
rapera, który od lutego
siedzi w areszcie

9
00:00:24,571 --> 00:00:27,586
za opinie wyrażane
zarówno na Twitterze,

10
00:00:27,686 --> 00:00:30,000
jak i w tekstach
swoich piosenek.

11
00:00:47,043 --> 00:00:48,886
Wraz ze wzrostem
popularności

12
00:00:48,986 --> 00:00:50,529
mediów
społecznościowych

13
00:00:50,586 --> 00:00:52,543
rozmnożyły się sposoby
i formaty komunikowania

14
00:00:52,600 --> 00:00:53,914
idei i poglądów.

15
00:00:54,086 --> 00:00:55,529
A wraz z nimi -
ryzyko, że mogą naruszać

16
00:00:55,629 --> 00:00:58,957
prawa różnych grup:
mniejszości etnicznych,

17
00:00:59,043 --> 00:01:02,500
kobiet lub
społeczności LGTBQ.

18
00:01:02,757 --> 00:01:04,814
Kategoria przestępstwa
z nienawiści istnieje

19
00:01:04,900 --> 00:01:07,643
w prawie całym europejskim
systemie prawnym,

20
00:01:07,757 --> 00:01:11,200
zakazuje ksenofobicznych
i rasistowskich wypowiedzi

21
00:01:11,400 --> 00:01:15,480
czy propagowania ideologii
nazistowskiej i Holokaustu.

22
00:01:15,680 --> 00:01:19,640
Freemuse, organizacja
pracująca dla ONZ i UNESCO

23
00:01:19,840 --> 00:01:23,320
szacuje, że w 2020 roku
miało miejsce 978 ataków

24
00:01:23,520 --> 00:01:26,760
na wolność słowa
na całym świecie.

25
00:01:26,960 --> 00:01:29,200
Obejmują one
niszczenie dzieł,

26
00:01:29,257 --> 00:01:32,120
prześladowania,
często wymuszoną emigrację,

27
00:01:32,320 --> 00:01:34,486
nękanie, groźby przemocy
fizycznej,

28
00:01:34,529 --> 00:01:35,771
a nawet więzienie.

29
00:01:35,920 --> 00:01:38,240
Od 2004 roku, w Hiszpanii

30
00:01:38,440 --> 00:01:41,143
wydano 128 wyroków
pozbawienia wolności

31
00:01:41,243 --> 00:01:43,843
za trzy rodzaje przestępstw

32
00:01:43,900 --> 00:01:46,120
grożących ograniczaniem
wolności wypowiedzi.

33
00:01:46,320 --> 00:01:47,929
Jest to kwestia, która
budzi niepokój w Europie.

34
00:01:48,429 --> 00:01:49,929
Dunya Miyatovich,

35
00:01:50,029 --> 00:01:52,629
Komisarz Rady Europy
ds. Praw człowieka

36
00:01:52,714 --> 00:01:55,610
wezwała Ministerstwo
Sprawiedliwości Hiszpanii

37
00:01:55,810 --> 00:01:57,360
do zmiany kodeksu karnego,
by ograniczyć zakres

38
00:01:57,560 --> 00:01:59,960
przestępstw związanych
z wyrażaniem poglądów.

39
00:02:00,160 --> 00:02:03,400
W przypadku Hiszpanii
najwięcej wątpliwości budzą

40
00:02:03,600 --> 00:02:06,129
przestępstwa polegające
na wyrażaniu opinii,

41
00:02:06,240 --> 00:02:09,457
albo z powodu wyroków
skazujących, które zapadły

42
00:02:09,643 --> 00:02:12,200
albo przez surrealistyczne
procesy sądowe:

43
00:02:12,314 --> 00:02:15,120
oskarżenia o zniesławienie
majestatu królewskiego,

44
00:02:15,320 --> 00:02:17,500
o obrazę uczuć religijnych.

45
00:02:17,643 --> 00:02:19,843
Najbardziej niepokojąca
jest sprawa oskarżenia

46
00:02:20,029 --> 00:02:21,643
o gloryfikację terroryzmu,

47
00:02:21,771 --> 00:02:25,314
zakończona 128 wyrokami
pozbawienia wolności,

48
00:02:25,529 --> 00:02:27,664
która w rzeczywistości
doprowadziła

49
00:02:27,864 --> 00:02:30,529
do osadzenia
czterech lub pięciu osób,

50
00:02:30,743 --> 00:02:32,800
w tym Pablo Haséla.

51
00:02:33,000 --> 00:02:36,171
To wyjątkowo niebezpieczna
kategoria przestępstwa,

52
00:02:36,214 --> 00:02:41,480
bo Hiszpania nie stosuje
odpowiednich kryteriów.

53
00:02:41,680 --> 00:02:44,886
Unia Europejska mówi,
że te prawa są egzekwowane

54
00:02:44,971 --> 00:02:47,171
przez hiszpański
wymiar sprawiedliwości

55
00:02:47,257 --> 00:02:49,014
w sposób niekontrolowany,

56
00:02:49,143 --> 00:02:51,829
dlatego należy dokonać
przeglądu sposobu,

57
00:02:51,886 --> 00:02:53,786
w jaki są one formułowane,

58
00:02:53,871 --> 00:02:55,560
i rozważyć, czy w ogóle
powinny istnieć.

59
00:02:55,760 --> 00:02:57,280
Przypadek Pablo Haséla,

60
00:02:57,480 --> 00:02:59,495
rapera z grupy
La Insurgencia,

61
00:02:59,695 --> 00:03:01,200
czy rapera Valtonyca

62
00:03:01,400 --> 00:03:05,871
który wyjechał do Brukseli,
by uniknąć kary więzienia,

63
00:03:06,029 --> 00:03:08,043
to przypadki
budzące niepokój

64
00:03:08,129 --> 00:03:10,829
dużej części społeczeństwa
oraz innych artystów.

65
00:03:11,071 --> 00:03:12,969
Reżyser filmowy
Pedro Almodóvar,

66
00:03:13,169 --> 00:03:15,040
aktor Javier Bardem
i odtwórczyni głównej roli

67
00:03:15,240 --> 00:03:17,640
w serialu "Dom z papieru"
Alba Flores,

68
00:03:17,840 --> 00:03:20,800
apelują, by hiszpański rząd
podjął odpowiednie kroki,

69
00:03:21,000 --> 00:03:22,720
żeby Hasel nie trafił
do więzienia.

70
00:03:22,920 --> 00:03:24,360
Amnesty International

71
00:03:24,400 --> 00:03:25,857
to jedna z NGO,
które zwróciły się

72
00:03:25,900 --> 00:03:27,443
do hiszpańskiego
wymiaru sprawiedliwości

73
00:03:27,514 --> 00:03:29,040
o niekaranie
wolności słowa.

74
00:03:29,240 --> 00:03:31,365
Organizacja uważa,
że urzędnicy publiczni,

75
00:03:31,471 --> 00:03:34,057
tacy jak król Hiszpanii
czy premier rządu,

76
00:03:34,143 --> 00:03:36,143
mają obowiązek
przyjmowania krytyki

77
00:03:36,200 --> 00:03:38,000
ze strony obywateli.

78
00:03:39,920 --> 00:03:41,600
Prawdę mówiąc, jako aktor
nie czuję nic szczególnego

79
00:03:41,686 --> 00:03:43,843
w związku z uwięzieniem
Pablo Haséla.

80
00:03:44,057 --> 00:03:46,235
Czuję coś jako obywatel,

81
00:03:46,435 --> 00:03:48,960
jako członek wspólnoty
istot żywych.

82
00:03:49,160 --> 00:03:52,000
Czuję się zaniepokojony
i oburzony.

83
00:03:52,200 --> 00:03:54,120
Tego nie można
zrozumieć inaczej,

84
00:03:54,214 --> 00:03:57,186
niż jako kolejny epizod

85
00:03:57,320 --> 00:04:00,920
w długiej operacji państwa
przeciwko ruchowi 15M,

86
00:04:01,120 --> 00:04:04,800
który jakoś
nadal się trzyma.

87
00:04:05,000 --> 00:04:06,271
W maju tego roku przypada

88
00:04:06,357 --> 00:04:08,360
10. rocznica ruchu 15M,
który narodził się

89
00:04:08,390 --> 00:04:10,440
z protestów przeciw cięciom
wydatków społecznych

90
00:04:10,640 --> 00:04:13,900
w kontekście kryzysu
gospodarczego z 2008 r.

91
00:04:14,057 --> 00:04:15,439
W wyniku tych protestów

92
00:04:15,440 --> 00:04:18,360
rząd Mariano Rajoya
przyjął w 2012 r.

93
00:04:18,560 --> 00:04:21,360
ustawę o bezpieczeństwie,
która umożliwia karanie

94
00:04:21,560 --> 00:04:24,200
np. za nagrywanie policji
podczas demonstracji

95
00:04:24,314 --> 00:04:27,157
i nakłada wysokie grzywny

96
00:04:27,271 --> 00:04:29,357
za akty nieposłuszeństwa
obywatelskiego.

97
00:04:29,729 --> 00:04:31,329
Aresztowanie Pablo Haséla

98
00:04:31,400 --> 00:04:32,871
wywołało protesty
w całym kraju

99
00:04:32,929 --> 00:04:35,329
i wiele osób zatrzymanych
na tych protestach

100
00:04:35,486 --> 00:04:38,643
zostanie ukaranych
na mocy tej ustawy,

101
00:04:38,729 --> 00:04:41,043
znanej w Hiszpanii jako
jako "ustawa kneblowa".

102
00:04:41,214 --> 00:04:43,057
Zasadność przestępstw
dotyczących poglądów

103
00:04:43,157 --> 00:04:44,857
wywołuje niepokoje

104
00:04:44,929 --> 00:04:46,800
i prowokuje
obywatelskie demonstracje.

105
00:04:47,726 --> 00:04:49,670
Sami twórcy mierzą się z cenzurą

106
00:04:49,870 --> 00:04:52,040
i prześladowaniem przez
wymiar sprawiedliwości

107
00:04:52,240 --> 00:04:53,276
za wyrażanie pomysłów

108
00:04:53,476 --> 00:04:55,200
i przekładanie ich
na tworzone treści.

109
00:04:55,400 --> 00:04:58,080
Wielu artystów decyduje się
na autocenzurę,

110
00:04:58,280 --> 00:04:59,668
by uniknąć problemów,

111
00:05:00,000 --> 00:05:03,240
co zubaża debatę
na temat wolności i sztuki.

112
00:05:03,440 --> 00:05:07,014
Bo, jak ujął to sycylijski
pisarz Leonardo Sciascia,

113
00:05:07,143 --> 00:05:08,216
wolność się traci,

114
00:05:08,416 --> 00:05:10,986
gdy zaczyna się chcieć
ją stracić.